Aktywa

Ustawa o rachunkowości nie precyzuje bezpośrednio jednoznacznej definicji aktywów, a jedynie definicję poszczególnych ich rodzajów. Natomiast taką definicję aktywów znaleźć można w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości według których Aktywo jest to zasób kontrolowany przez przedsiębiorstwo w wyniku przeszłych zdarzeń, z którego oczekuje się przepływu przyszłych korzyści ekonomicznych do przedsiębiorstwa.

Według zasad rachunkowości kontrola nad aktywem nie zawsze oznacza posiadanie danego aktywa. W sytuacji gdy jednostka gospodarcza kontroluje aktywo, tzn. ponosi ryzyko z nim związane (np. z jego uszkodzeniem) oraz kontroluje korzyści z niego płynące, powinna ona wykazać to aktywo w bilansie, nawet jeśli prawnie nie jest ona jego właścicielem.

Najlepszym przykładem takiej sytuacji jest leasing finansowy. Mimo iż Leasingobiorca nie jest prawnym właścicielem leasingowanych środków trwałych, o jednak kontroluje je, a więc ponosi ryzyko z nimi związane oraz kontroluje korzyści osiągane przy ich wykorzystaniu. W związku z tym mimo, że to leasingodawca jest prawnym właścicielem środków trwałych, to leasingobiorca powinien wykazać je jako aktywa w swoim bilansie.

Reasumując aktywa w bilansie jednostki skupiają wszystkie posiadane przez nią zasoby. Według Ustawy o rachunkowości, aktywa w bilansie przedstawiane są zgodnie z zasadą tzw. „wzrastającej płynności”, czyli od najmniej do najbardziej płynnych.

Co do wartości, zgodnie z zasadą bilansową, suma aktywów w bilansie równa jest sumie pasywów, czyli źródeł ich finansowania o których będzie mowa w następnym wpisie.

Aktywa dzieli się na dwie podstawowe grupy:

- aktywa trwałe,

- aktywa obrotowe.

 

Aktywa trwałe i obrotowe różnią się głównie ze względu na czas, przez jaki jednostka zamierza z nich korzystać. Aktywa pozostające w firmie dłużej niż rok zaliczane są do aktywów trwałych.

Wyjątkami od zasady spełniania kryterium roku są zapasy, które zawsze zaliczane są do aktywów obrotowych oraz należności handlowe, które zgodnie z Ustawą o Rachunkowości wykazywane są wyłącznie jako aktywa obrotowe, a jeżeli termin ich zapadalności wynosi powyżej roku - prezentuje się je w aktywach obrotowych w oddzielnej rubryce.

 

Wszystkie aktywa o terminie zapadalności poniżej roku oraz które spółka zamierza utrzymywać krócej niż rok, lub będą wykorzystane w jednym cyklu produkcyjnym, powinny być wykazywane jako aktywa obrotowe.